Tütün Kullanımının Değişik Bir Şekli; Nargile


Ülkemizde sigara içiminin oldukça yaygin oldugu pek çok çalisma ile ortaya konmustur. Degisik meslek gruplarinda sigara içenlerin sikligi yüzde 25 ile 74 arasinda degismektedir. Erkekler arasinda sigara içme sikligi kadinlara göre daha yüksektir. Her yil Türkiye'de 100 bin dolayinda kisinin sigaraya bagli bir nedenle öldügü hesaplanmaktadir. Son yillarda akciger kanseri görülüsündeki hizli artis bunun bir göstergesi olmaktadir.

Tütünün sigara seklinde kullanimi dünyanin pek çok ülkesinde oldukça yaygindir. Bunun disinda tütünün puro, pipo seklinde içilme yolu ile kullanimi ve agizda çignenmesi seklinde kullanimi da söz konusudur. Sigara seklinde kullanimin dünyanin bütün bölgelerinde yaygin olmasina karsilik puro ve pipo seklindeki kullanim daha azdir. Bunlar disinda daha çok Arap ülkelerinde, Kuzey Afrika'da ve ülkemizde de bilinen bir baska kullanim sekli tütünün nargile ile içilmesidir.

NARGILE KULLANIMI ZARARSIZ MIDIR?

Sigara kullaniminin saglik üzerinde zararli etkileri uzun zamandan beri bilinmektedir. Pipo ve puro içiminin de zararli oldugu ortaya konmustur. Nargile kullaniminin saglik üzerindeki etkileri ise yakin zamana kadar fazla ilgi çekmemistir.

Nargile cihazi, içinde su bulunan bir cam kap ve borulardan olusur. Ingilizce dilinde "water-pipe veya hubble-bubble" gibi adlar verilmektedir. Cihazin tepesinde kömür ile yakilan tütünün dumani borularla cam kapta bulunan suyun içinden geçtikten sonra kisi tarafindan solunur. Bu yolla bir yandan duman sogumakta, öte yandan duman su içinden geçerken, suda çözünebilen bazi maddeler de suya geçmekte ve duman içindeki düzeyleri azalmaktadir. Bununla birlikte nefesle cigerlere alinan duman içinde hala çok sayida kimyasal madde bulunmaktadir. Bunlar arasinda nikotin, patiküller, arsenik ve krom gibi toksik metaller, kursun gibi agir metaller sayilabilir.

Çalismalar, tütünün nargile seklinde içiminin de, sigara veya nargile içmeyen kisilerle karsilastirildiginda solunum fonksiyonlari üzerinde önemli olumsuz etkilerinin oldugunu göstermektedir. Nargile kullanan kisilerde trombosit fonksiyonlarinin incelendigi bir çalismada da, bir kez nargile içiminden sonra dahi oksidan hasar meydana geldigi, uzun süreli nargile içimi ile oksidan hasarin daha arttigi ortaya konmustur.

Nargile dumaninin analiz edildigi bir baska çalismada, bir nargile içimi sirasinda 3 gram tütün ve 5 gram kömür yakildigi, toplam olarak 2.25 mg nikotin ve 242 mg partiküler madde alindigi bulunmustur. Böylelikle bir nargile içimi sonucunda alinan nikotin miktari, 50 tane sigara içilmesi ile alinan nikotin miktarina esit olmaktadir. Nargile içen bir kisi ortalama olarak 30 saniye araliklarla her biri 3 saniye süren nefes alip vermekte ve her defasinda cigerlerine 300 ml kadar hava almaktadir. Bir nargile içiminde nargile üzerine yakilmak üzere 10 gram tütün yerlestirilmekte ancak bunun 3 gram kadari yanmaktadir. Bir nargile içimi ortalama 100 nefes alip verme seklinde olmaktadir. Nargile dumanindaki arsenik, nikel, kobalt, krom ve kursun miktari sigara dumanindaki düzeye göre oldukça yüksek bulunmaktadir.

Görüldügü gibi tütünün nargile seklinde içilmesi de aynen sigara içilmesi gibi zararlidir.

Prof. Dr. Nazmi Bilir